به گزارش خبرگزاری حوزه، حجت الاسلام آریان شامگاه سه شنبه در چهارمین روز از وبینار نکوداشت جایگاه و مقام علمی استاد علامه آیت الله مصباح یزدی اظهار داشت: نظریه پردازی دارای سه سطح از جمله قرآن پژوهشی، قرآن شناسی و اندیشه ورزی در تفسیر قرآن است که آیت الله مصباح در سطح نظریه پردازی بود.
وی ادامه داد: قرآن پژوهشی سطح اول تفسیر قرآن است که اگر کسی در حدی معلومات داشته باشد می تواند در این زمینه ورود کند اما اگر کسی به تخصص در امور قرآنی برسد قرآن شناس خواهد شد و به کسی که صاحب نظر در معارف و مفاهیم قرآن باشد نظریه پرداز تفسیر قرآن می گوید.
این مقام حوزوی، با بیان اینکه آیت الله مصباح یزدی حکیم الهی و یک عالم ربانی بود گفت: ایشان از جنبه های مختلف شخصیتی دارای جایگاه و مقام است به گونه ای که ایشان طراحی اندیشه ورزی در قرآن داشتند که این امر در مقدمه ای که بر تفسیر قرآن نوشته اند مشهود است.
وی ابراز داشت: استاد مصباح یزدی سه طرح سنتی، محوریت انسان و الله محور را مطرح کردند که اشکالاتی را برای دو طرح سنتی و انسان محور بیان کردند ولی طرح سوم که الله محور بود را از بیانات علامه طباطبایی استخراج کردند که به گفته علامه در المیزان اگر معارف قرآن را جمع کنیم به توحید و اگر آن را بسط دهیم به معارف قرآن می رسیم.
حجت الاسلام آریان گفت: استاد معتقد بودند که قرآن همه چیز را در محوریت توحید و خداوند مطرح کرده است از این رو ابتکار ایشان به گونه ای بود که مباحث تفسیری را از خداوند شروع و به جهان آفرینش که فعل الهی است می رساند و مقصد انسان را که مهمترین موجود است را مطرح می کرد.
وی خاطر نشان کرد: این طرح آیت الله مصباح یزدی در کارهای قرآنی و تفسیری بی سابقه است و این امر بیانگر خلاقیت های ایشان در حوزه تفسیر قرآن است همچنین ایشان به توسعه دانش تفسیر از تجزیه ای قرآن به منظومه ای پرداخت و توانست به مرحله ظهور برساند.
عضو هیات علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) با اشاره به اینکه تنها کسی که توانسته دانش تفسیر را از آیه ای به موضوعی برساند آیت الله مصباح یزدی است گفت: نظریه پردازی های بدیل و نو ایشان قابل توجه است و هر کدام از این تفاسیر مواجه با ابتکارها و خلاقیت های ستودنی است که کسی در حوزه به اندازه ایشان نظریه پردازی را نکرده است.
وی تاکید کرد: بازسازی و ارائه نظام اندیشه دینی با تکیه بر قرآن کار آیت الله مصباح یزدی بود که شاید اولین کسی است که این نظام را در حوزه های مختلف از جمله بنیادهای اعتقادی، اخلاقی و اجتماعی به صورت نظام مند بر اساس قرآن طراحی و عرضه کرده است البته بعضی از متفکران از جمله شهید صدر در یک موضوع خاص این کار را کرده اند اما در یک منظومه گسترده که همه مفاهیم قرآن را بر مبنای قرآن و اندیشه آن بیان کند تنها استاد مصباح یزدی بودند.
حجت الاسلام آریان با بیان اینکه استاد در محتوای قرآن منظومه نگری داشتند گفت: ایشان یک نگرش سیستمی و منظومه ای در موضوعات مختلف داشت که به یکدیگر ربط منطقی داشتند و این امر در مجموعه معارف قرآن که از ایشان به یادگار مانده، مشهود است.
وی گفت: ایشان مباحث تفسیری قرآن را ناظر بر علوم انسانی و مکاتب رقیب ارائه کردند و یکی از شاهکارهایش این است که اندیشه دینی را بر اساس قرآن نسبت به سایر مکاتب برجسته و اشکالات سایر مکاتب را بیان کند.
این کارشناس، ادامه داد: ایشان موفق شدند اندیشه های فلسفی که پایه های معرفتی و علمی و فکری داشت را اولا به الهیات امتداد دهد و بعد وارد حوزه اخلاق، علوم اجتماعی، جامعه و تاریخ، حقوق، سیاست، مدیریت کرده و در مرحله پایانی به نظامات دیگر متصل کند.
وی با تاکید بر این که استاد در منظومه تفسیری موضوعی به چالش ها و شبهاتی که در اندیشه اسلامی و قرآن ایجاد می شد به نحو شایسته پاسخ داده اند گفت: ایشان برجستگی اندیشه اسلامی را بر اساس منطق قرآن بیان کرده و به رفع شبهات پرداخته است.
عضو هیات علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) با بیان اینکه مجموعه کل آثار آیت الله مصباح یزدی بیش از ۱۲۰ عنوان به چاپ رسیده است گفت: آثار ایشان در سه دسته مباحث پایه ای و فلسفی، اندیشه اسلامی، تفسیر قرآن قابل دسته بندی است.
وی ادامه داد: همچنین تفسیر قرآن شامل دو دسته تفسیر ترتیبی یا تجزیه ای و تفسیر موضوعی قرآن است که عمده تفاسیر ایشان موضوعی عنوان و کتاب های بسیاری در این زمینه منتشر شده است.
حجت الاسلام آریان با اشاره به آثار قرآنی آیت الله مصباح یزدی گفت: این آثار نیز شامل اولین موضوع الهی در قرآن شامل خداشناسی، جهان شناسی، انسان شناسی، راهنما شناسی، دومین موضوع مبادی نظامات اخلاقی و اجتماعی در قرآن و سومین موضوع نظام های اخلاقی و مسائل اجتماعی موجود در قرآن است.
وی خاطر نشان کرد: کتاب های بسیاری از ایشان به یادگار مانده است که گویای توان علمی و تفسیری این عالم ربانی است ضمن این که ایشان اندیشمندی برجسته در علوم و فنون مختلف و صاحب نظر در مسائل اسلام بود که رحلت ایشان خسارت بزرگی برای حوزه های علمیه و جهان تشیع بود.
۳۱۳/۶۱پ
